Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, Meclis’te bütçe ile ilgili konuştu

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, “Hükümetlerimiz döneminde her bütçede olduğu gibi, 2024 yılı bütçemizde de milletimizin bir kuruşunu dahi zayi etmeden, milletimizin her ferdinin refahını artırmak için kullanmaya devam edeceğiz.” dedi.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, TBMM Genel Kurulu’nda 2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu ile 2022 Yılı Kesinhesap Kanunu Teklifinin sunuşunu gerçekleştirdi. Genel Kurula, Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş başkanlık etti. Yılmaz, bütçe açığının milli gelire oranı 2022 yılında yüzde 1 düzeyinde gerçekleştiğini gelişmiş ve gelişmekte olan çok sayıda ülkeden olumlu yönde ayrıştığını belirtti. Yılmaz, bu oranın Maastricht Kriterlerinin oldukça altında olduğunu vurgulayarak “2022 yılında bütçe açığının GSYH’ya oranı Avrupa Birliği üyesi ülkelerde ortalaması yüzde 3,3 olarak gerçekleşmiştir. Ülke bazında bakıldığında, söz konusu oran İtalya’da yüzde 8, İzlanda’da yüzde 4,1, Birleşik Krallık’ta yüzde 4,7, Fransa’da yüzde 4,8, Almanya’da yüzde 2,5 olmuştur.” dedi.

Yılmaz, 2023 yılında Merkezi yönetim bütçe giderlerinin 6 trilyon 563 milyar lira, merkezi yönetim bütçe gelirlerinin 4 trilyon 930 milyar lira, bütçe açığının 1 trilyon 633 milyar lira, faiz dışı açığın 987 milyar lira olarak gerçekleşeceği tahmin edildiğini belirtti.

Yılmaz, Orta Vadeli Programda bütçe açığının milli gelire oranının yüzde 6,4 seviyesinde gerçekleşmesi öngörülmüş olup yıl sonunda gelir ve harcama gerçekleşmelerine bağlı olarak bu oranın yüzde 6’nın altında gerçekleşmesi beklendiğini söyledi.

Yılmaz, 2023 yılında meydana gelen deprem felaketi için öngörülen 762 milyar lira tutarındaki harcamalar hariç tutulduğunda ise bütçe açığının milli gelire oranının yüzde 3,4 düzeyinde gerçekleşmesi öngörüldüğünü, gelir tahsilatındaki olumlu görünüm ile bu oranın yüzde 3,4’ten daha düşük seviyede gerçekleşmesini beklediklerini belirtti.

Kentsel Dönüşüm Başkanlığı da dahil edildiğinde, 227 adet kamu idaresinin bütçelerinin yer aldığı 2024 yılı merkezi yönetim bütçe kanunu tekliflerine ilişkin temel büyüklere değinen Yılmaz, “2024 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifinde öngörülen bütçe giderleri 11 trilyon 89 milyar lira, bütçe gelirleri 8 trilyon 437,1 milyar lira olarak öngörülmüş olup, bütçe açığının GSYH’ya oranı yüzde 6,4 olarak hedeflenmektedir. Asrın Felaketi sonrasında deprem hasarlarının giderilmesi ve afet risklerinin azaltılması amacıyla 2024 yılında 1 trilyon 28 milyar lira harcama yapılması planlanmaktadır. Bu harcamaların GSYH’ya oranı yüzde 2,5 olarak hesaplanmakta olup söz konusu harcamalar hariç tutulduğunda bütçe açığının GSYH’ya oranı yüzde 3,9 seviyesinde öngörülmektedir.” dedi.

Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifimiz ile Kesin Hesap Kanunu Teklifimizin Komisyonu sunuşu esnasında, Sayıştay Başkanlığı tarafından hazırlanan idare denetim raporlarına ve bu raporlara ilişkin genel değerlendirmelere değinen Yılmaz şöyle konuştu:

Orta Vadeli Programdaki politikalar çerçevesinde bütçenin temel özellikleri açıklayan Yılmaz, “Şubat ayında meydana gelen depremler, 14 milyon insanımızın yaşadığı, 11 ilimizi, 124 ilçemizi, 6 bin 929 köy ve mahallemizi doğrudan etkileyen, tarım ve sanayi üretimimizin, tarihi ve kültürel mirasımızın beşiği olan bir bölgede büyük bir yıkıma neden olmuştur. Yıkımın ekonomimize maliyetine dair ilk tahmin, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığımızın hazırladığı rapora göre, 104 milyar dolar düzeyindedir. Depremin ilk anından itibaren acil müdahale kapsamında devletimizin bütün imkânları seferber edilmiş, deprem bölgesindeki ihtiyaçların karşılanması için yoğun çaba sarf edilmiştir. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımız, AFAD, TOKİ, belediyelerimiz, valilerimiz ve ilgili kurumlarımız depremin açmış olduğu yaraların hızla sarılması amacıyla koordineli bir şekilde çalışmıştır. Depremzedelerimize yönelik taşınma, kira ve nakdi yardım destekleri hızlı bir şekilde temin edilmiştir.” ifadelerine yer verdi.

Deprem bölgesinde yaklaşık 6,6 milyon bağımsız bölüm içeren 2,4 milyon civarı yapının hasar tespiti yapılmış olup deprem sonrası kalıcı konutların ilk temeli 28 Şubat 2023 tarihinde, oldukça kısa bir zaman zarfında atıldığını hatırlatan Yılmaz, şöyle devam etti:

Yılmaz, Yerinde Dönüşüm projesi kapsamında yapılan başvuruların güncel sayısının E-Devlet üzerinden başvuru sayısının 250 bine yaklaşmış durumda olduğunu güvenli yerleşim alanlarında Yapı İşleri Genel Müdürlüğü, TOKİ ve Emlak Konut (EKGYO) eliyle 200 bin konutun inşası hızla devam etmekte olup yapımı biten konutların da en kısa sürede vatandaşlarımıza teslim edilmesi planlandığını açıkladı.

Eğitim bütçesinin 2002 yılında 7,6 milyar lira olarak devir alındığını daha sonra, eğitime verilen önemi yansıtacak şekilde Milli Eğitim Bakanlığı bütçesi 2024 yılında 1 trilyon 90,2 milyar liraya yükseltildiğinin altını çizen Yılmaz:

“Ülkemizdeki yurt kapasitesinin ise yakın bir gelecekte 1 milyonu aşacağını öngörmekteyiz”

Yükseköğretime erişimin artırılmasında da önemli mesafe kaydedildiğini ifade eden Yılmaz:

Üniversitelerin Ar-Ge ve yenilik kapasitelerini güçlendirerek araştırma altyapısı yatırımlarına hız kesmeden devam ettiğini ifade Yılmaz, “Araştırma Üniversitelerini destekleyerek 20 devlet üniversitesine ilave bütçe tahsis ediyoruz. Son 21 yılda attığımız uzun vadeli kararlı adımlar ile birlikte büyük bir teknoloji ekosistemini inşa etmekteyiz. Bu çerçevede, 2023 yılı Ekim ayı itibarıyla 101 adet Teknoparkın kuruluşunu gerçekleştirmiş bulunmaktayız. Tüm bunlarla birlikte, eğitim bütçemiz, yükseköğretim de dâhil edildiğinde, 2024 yılında 1 trilyon 615,2 milyar liraya yükselmektedir. Böylece, merkezi yönetim bütçesinden eğitim için ayrılan pay 2002 yılında yüzde 9,4 iken 2024 yılında yüzde 14,6’ya çıkarılarak bugüne kadar en yüksek seviyeye ulaşmaktadır.” diye konuştu.

Sağlık alanında yapılan yatırımlar ve hayata geçirilen hizmetler sayesinde vatandaşların kaliteli sağlık hizmetine kolayca ulaşmaları ve ülkemizin sağlık alanında küresel bir cazibe merkezi olması sağlandığını belirten Yılmaz:

2024 yılı bütçesinde sosyal yardım için ayırılan kaynak miktarını artırdıklarını sosyal yardım programlarını aracılığıyla toplumun tüm kesimlerini gözetmeye devam ettiklerini açıklayan Yılmaz, “2002 yılında 1,4 milyar lira olan sosyal yardım bütçesini, 2024 yılında 497 milyar liraya çıkarıyoruz. Bu tutar bütçemizin yüzde 4,5’ine denk gelmektedir. Bu kapsamda 2024 yılında; Ödeme gücü olmayanların sağlık primi giderlerini karşılamak amacıyla 100,5 milyar lira, 65 yaş üstü yaşlılarımız, bakıma ihtiyacı olan engelli vatandaşlarımız ve yakınlarına bağlanan aylıklar kapsamında 64,1 milyar lira, engelli vatandaşlarımızın evde bakımına destek amacıyla 56,2 milyar lira, aile destek programı için 32 milyar lira, sosyal konut finansmanının desteklenmesi amacıyla 16 milyar lira, ekonomik yoksunluk içinde olan çocuklarımızın aileleri yanında yetişmelerine imkân sağlayan sosyal ve ekonomik destek ödemeleri için 12,5 milyar lira, elektrik tüketim desteği kapsamında 8,6 milyar lira, engelli eğitim taşıma giderleri için 6,4 milyar lira, koruyucu aile uygulaması kapsamında 1,4 milyar lira kaynak ayrılmıştır.” açıklamalarında bulundu.

“2022 yılı Ocak ayı itibarıyla asgari ücreti vergi dışı tuttuk. Bu imkândan tüm çalışanlarımız yararlanmakta olup, bu kapsamda 2024 yılında 595 milyar lira vergi istisnası öngörüyoruz”

“Vatandaşların refahını artırmaya yönelik bütçeden sağlanan sosyal amaçlı diğer kaynaklara da değinen Yılmaz:

2003 yılından bugüne mazot, gübre, fındık, çay primi, buğday ve diğer hububat primi, yem bitkileri, su ürünleri, arıcılık ve bal, buzağı, küçükbaş hayvan, organik tarım, kırsal kalkınma, tarım sigortası, lisanslı depolarda ürün depolama, tarımsal sulama elektrik desteği gibi birçok destek unsuru hayata geçirildiğini vurgulayan Yılmaz, konuşmasına şu ifadelerle devam etti:

Yılmaz, 2023 yılında kiralamalar dahil 100 helikopter, 24 yangın söndürme uçağı ve 10 İHA ile orman yangınlarına müdahale edildiğini açıkladı. Yılmaz, mevcutta 4 olan yangın söndürme uçağı sayısını önümüzdeki dönemlerde 20’ye çıkaracaklarını TUSAŞ ile yerli yangın söndürme helikopteri projesini yürüttüklerini bu kapsamda yangına birinci derecede hassas bölgelerde ilk müdahale süresini ortalama 11 dakikaya indirmiş olacaklarını belirtti.

“Savunma ve güvenliğe ayırdığımız kaynakların katkısıyla savunma sanayi yerlilik oranı yüzde 80’e ulaşmıştır”

2002 yılında yalnızca 62 savunma projesi yürütülürken proje sayılarını 850’ye yükseldiğini ifade eden Yılmaz, “Savunma ve güvenliğe ayırdığımız kaynakların katkısıyla savunma sanayi yerlilik oranı yüzde 80’e ulaşmıştır. Geçmişte yalnızca 248 milyon dolar olan savunma ve havacılık ihracatı, 2022 yılında 4,4 milyar dolara ulaşmıştır. 2023 yılsonu itibarıyla yaklaşık 6 milyar dolara ulaşması beklenmektedir. Savunma sanayii ürünlerimizi ihraç ettiğimiz ülke sayısı 170’e, İHA ve SİHA’lar, kara araçları, deniz platformları başta olmak üzere ihraç edilen ürün çeşidi yaklaşık 230’a çıkmıştır. Türk savunma sanayii ürünlerimiz küresel düzeyde giderek ön planda yer almaya başlamıştır. Savunma ve güvenlik birimlerimiz için, Savunma Sanayii Destekleme Fonu için ayrılan kaynağı da dâhil ettiğimizde, 2024 yılında 1 trilyon 133 milyar lira ödenek öngörmekteyiz. Bu tutarın merkezi yönetim bütçesi içerisindeki payı yüzde 10,2’ye karşılık gelmektedir.” dedi.

“Asgari ücret Ocak ayında yüzde 54,7 ve Temmuz ayında yüzde 34 olmak üzere 2023 yılında kümülatif olarak yüzde 107,3 oranında artırılmıştır”

Hükümetleri döneminde çalışan ve emeklilerinin aylıklarında ve ücretlerinde enflasyonun oldukça üzerinde reel artışlar ve iyileştirmeler yapıldığını vurgulayan Yılmaz, konuşmasını şu şekilde devam ettirdi:

“Hükümetlerimiz döneminde her bütçede olduğu gibi, 2024 yılı bütçemizde de milletimizin bir kuruşunu dahi zayi etmeden, milletimizin her ferdinin refahını artırmak için kullanmaya devam edeceğiz.”

2024 yılı bütçesinde de milletin bir kuruşunu dahi zayi etmeden, milletin her ferdinin refahını artırmak için kaynakları kullanacaklarını belirten Yılmaz, şunları kaydetti:

Foreks Haber Merkezi