Kuyumcular yeni döneme hazır mı?

Kuyumcular yeni döneme ne kadar hazır? Yetki belgesi şartı için az bir süre kalmışken bu konuya değinmek istedik.

Bu yılın Nisan ayında resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Kuyum Ticareti Hakkında Yönetmelik gereğinde yetki belgesi almadan kuyum ticareti yapmak mümkün olmayacak. Peki kuyumcular yeni döneme  hazır mı? Bu sorunun cevabını birlikte arayalım.

Öncelikle yönetmelik tarafından şart koşulan maddelerin büyük bir kısmına herhangi bir itiraz yok. Fakat bazı maddelerin uygulanmasında ek süre ihtiyacı olacağı muhakkak.

Ustalık belgesi almak için önce kalfalık belgesi almak şart.

Bu maddelere kısaca göz atalım:

Ustalık Belgesi Sorunu

“Kuyumcunun veya kuyum işletmesinin tam zamanlı çalışan en az bir personelinin ilgili ustalık belgesine sahip olması,”

Bu maddenin uygulanması son derece doğal ancak uzun yıllardır kuyumculuk yapan fakat herhangi bir meslek belgesine sahip olmayan kuyumcular tanınan sürenin yetersiz buluyor. Zira ustalık belgesi almadan için önce kalfalık belgesi almak gerekiyor. Kuyumcular bu belgeleri alırken iki aşamalı sınava tabii tutuluyor. Bu süreçte herhangi bir aksilik yaşanması halinde kuyumcuların her iki belgeye sahip olmaları mümkün görünmüyor.

Denklik verilen bölüm yetersizliği

Kuyumcuların, ortaöğretim veya yükseköğretim kurumlarının kuyumculuk faaliyetleriyle ilgili alanlarından ya da bunlara denkliği kabul edilen yurt dışındaki öğretim kurumlarından mezun olmaları durumunda birinci fıkranın (ç) bendinde belirtilen ustalık belgesi şartı aranmaz. Ustalık belgesi şartından muafiyet sağlayan alanlar Bakanlıkça belirlenerek internet sitesinde ilan edilir.

Bu maddenin temel itiraz noktası ise bakanlık tarafından açıklanan kuyumculukta ustalık belgesi şartı aranmayacak bölümlerin kısıtlı olduğu konusu. Kuyumcular Ekonomi, İktisat, İşletme ve benzeri Lisans bölümlerinden mezun olmanın da yeterli olmasını istiyorlar.

Demo ürün bulundurma yasağı

Son olarak yönetmelikte yer alan “Kuyum niteliği taşımayan ürünleri iş yerinde bulunduramaz ve bu ürünlerin satışını yapamaz.” maddesinin güvenlik amacıyla vitrininde “demo” denilen imitasyon bilezik bulunduran kuyumcuların altın fiyatının bu kadar yüksek olduğu bir ortamda can ve mal güvenliği hususunda itirazları var. Görüşünü almak istediğimiz bir sektör temsilcisi aşağıdaki açıklamayı yaptı:

Birçok gelişmiş ülkede bizdeki gibi “olanı vitrine yığma” anlayışı yasak. Vitrin kısmı daha çok tanıtıma yönelik ve çoğunlukla bu doğrultuda kopya ürünler ile donatılmaktadır. Ülkemizde ise alışılmış vitrin kuyumculuğu art niyetli kişilerin iştahını kabartıyor ve hemen her gün meslektaşlarımız soygun girişimlerine maruz kalıyor. Türkiye’de demo ürünlerin yasaklanma amacı Ankara Kuyumcular Odası başkanı tarafından “halkı aldatmaya yönelik konulmakta” şeklinde yansıtılıyor ancak kuyum ticareti hakkında yönetmelikte yer alan Kuyumcular, herhangi bir menkulü emanet alamaz ya da başka bir amaçla saklayamaz. maddesi ciddi bir şekilde uygulanırsa müşteriyi aldatmaya yönelik işletmelerin eleneceği aşikardır. Zira sektörün yıllardır kangreni olan ve sektör itibarını yerle bir eden emanetçilik bazı kuyumcuların batmasının ana nedenidir. Onun için emanetçilik konusunda ciddi bir çalışma yapılması şart.

Kısacası kuyumcuların 2022 yılbaşında yürürlüğe girecek “yetki belgesi zorunluluğu” için henüz hazır olmadığını söyleyebiliriz.